Main Menu

दर्शन

दर्शन

न्याय दर्शनका अगाडि तेर्सिएका ज्ञानका समस्याहरु

समिर सिंह ज्ञान के हो ? सही ज्ञान कसरी प्राप्त हुन सक्दछ ? ज्ञान सही छ या गलत, त्यो जाँच्ने कसौटी के हो ? यी प्रश्नहरु समाधान गर्न दार्शनिकहरु विभिन्न प्रकारले प्रयासरत छन् । प्राचीनकालका दार्शनिकहरुदेखि लिएर आधुनिक दार्शनिकहरुसम्म एउटा निश्चित मापदण्डका आधारमा अथवा एउटा निश्चित तत्वमीमांसीय दृष्टिकोण (पदार्थ अथवा चेतनालाई प्राथमिकता दिँदै तयार भएको दृष्टिकोण)का आधारमा ज्ञानमीमांसा (ज्ञानको सिद्धान्त)को गहिराइसम्म पुग्ने प्रयास गर्दै आइरहेका छन् । आदर्शवादीहरु, चेतना अथवा ईश्वरलाई प्रमुखता दिँदै ज्ञानका समस्याहरु समाधान गर्न प्रयासरत रहे भने भौतिकवादीहरु, पदार्थलाई प्राथमिकता दिँदै । न्याय दर्शन पनि यस प्रकारको बहसबाट पछाडि हटेन । निश्चित मापदण्ड अर्थात् पदार्थ नै प्रमुखपूरा पढ्नुहोस्

न्याय दर्शन के हो ?

समिर सिंह (गत हप्ता हामीले न्याय दर्शनका अगाडि तेर्सिएका ज्ञानका समस्याहरुबारे लेखक समीर सिंहको बिचार प्रकाशित गर्यौं । पूर्वीय ज्ञान विकासमा न्याय दर्शन एउटा महत्वपूर्ण ऐतिहासिक उपलब्धी हो । तसर्थपूरा पढ्नुहोस्

मृत्युपछि के हुन्छ ?

नील डिग्रास टाइसन हुन त म मृत्युपछि के हुन्छ भन्ने प्रश्नको कुनै अखण्डनीय कुराको दाबी गर्न सक्छु । तर, हुने चाहिँ यस्तो हो : तपाईं बाँचुन्जेल खाना खानुहुन्छ । हामीलेपूरा पढ्नुहोस्

चेस खेल र भौतिकशास्त्र

मेलभिल फाइन्मनले आफ्नो छोरा रिचर्ड फाइन्मनलाई प्रकृति बुझ्ने तरिका सिकाउँदै एक दिन एउटा अनौठो चरा देखाउँदै सोधे, ‘त्यो चरा देखिराखेका छौ ? त्यसलाई स्पेन्सर्स वाब्र्लर भनिन्छ । इटालीमा यसको नामपूरा पढ्नुहोस्

अध्यात्मको शरण

तुल्सीदास महर्जन एउटा भेटघाटमा एक वरिष्ठ डाक्टरले मलाई के सुझाव दिए भने हरेक बिहान एउटा चर्चित भारतीय टिभी च्यानल हेर्नू, त्यसमा दिइने अध्यात्मसम्बन्धी प्रवचन अत्यन्त महत्वपूर्ण छ । उनका अनुसारपूरा पढ्नुहोस्

वेदबारे जान्नैपर्ने कुराहरू : देवीप्रसाद चट्टोपाध्याय

‘वेद’ शब्दको अर्थ हो ज्ञान, वेद–भक्तहरूको दृष्टिमा यो ज्ञान चरम ज्ञान हो, पवित्र ज्ञान हो, दैवी ज्ञान हो । तर ठोस रूपमा यो शब्द साहित्यिक कृतिहरूको एक विशाल–राशिको बोधक हो,पूरा पढ्नुहोस्

विश्वप्रसिद्ध हिन्दू धर्मग्रन्थको वैचारिक चिरफार

भगवत् गीता के हो ? के होइन ? –तीन

(सन् १९८२ मा ‘मार्क्सिज्म एन्ड भगवत् गीता’ शीर्षकमा दिलिप बोसको लेखसँगै प्रकाशित यस लेखका मूललेखक एस.जी. सरदेसाई (सन् १९०७–१९९६) तत्कालीन भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीका नेता हुन् । उनी भारतीय स्वतन्त्रता संग्रामकापूरा पढ्नुहोस्

विश्वप्रसिद्ध हिन्दू धर्मग्रन्थको वैचारिक चिरफार

भगवत् गीता के हो ? के होइन ? –दुई

(सन् १९८२ मा ‘माक्र्सिज्म एन्ड भगवत् गीता’ शीर्षकमा दिलिप बोसको लेखसँगै प्रकाशित यस लेखका मूललेखक एस.जी. सरदेसाई (सन् १९०७–१९९६) तत्कालीन भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीका नेता हुन् । उनी भारतीय स्वतन्त्रता संग्रामकापूरा पढ्नुहोस्

विश्वप्रसिद्ध हिन्दू धर्मग्रन्थको वैचारिक चिरफार

भगवत् गीता के हो ? के होइन ? -एक

(सन् १९८२ मा ‘माक्र्सिज्म एन्ड भगवत् गीता’ शीर्षकमा दिलिप बोसको लेखसँगै प्रकाशित यस लेखका मूललेखक एस.जी. सरदेसाई (सन् १९०७–१९९६) तत्कालीन भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीका नेता हुन् । उनी भारतीय स्वतन्त्रता संग्रामकापूरा पढ्नुहोस्

धर्म र नेपाली कम्युनिस्ट

१. विषय प्रवेश मानव जगतमा दुई विश्वदृष्टिकोण छन् । चेतना (प्रत्यय) लाई प्राथमिक मान्ने प्रत्ययवाद र पदार्थलाई प्राथमिक मान्ने भौतिकवाद । परिवर्तनको श्रोत पदार्थभन्दा बाहिर खोज्ने अतिभूतवाद र परिवर्तनको श्रोतपूरा पढ्नुहोस्

Next News »